البته باید توجه داشت که با وجود پیشرفتهای حاصله در عرصههای مختلف علوم و فناوری، کشاورزی، صنعت، خدمات و... برنامه اصلاح ساختار اقتصادی کشور که از اواسط دهه 70 به بعد بیش از گذشته مورد توجه بوده، هم چنان با موانع جدی رو به رو است که باید با تدبیری کارشناسی شده به رفع آنها همت گمارد از جمله آنها، وابستگی شدید اقتصادی ملی به نفت و صادرات آن است و دیگر این که در بخشهای مدیریتی و تصحیح زیر ساختهای کلان اقتصادی باید بیش از پیش کوشا بود. دستیابی به آرمانهای انقلاب به ویژه در بخش اقتصادی، تنها در سایه عزم و بسیج ملی برای جهش صادرات غیرنفتی تحقق مییابد که تضمین کننده توسعه پایدار و حیات اقتصادی و عدالت اجتماعی است.
11/ 1. کشاورزی
در زمینه تولید محصولات کشاورزی نیز تحولات قابل توجهی پدید آمد. بخش کشاورزی در حال حاضر تأمین کننده یک چهارم تولید ناخالص داخلی، نزدیک به یک سوم اشتغال و چهار پنجم نیاز غذایی و یک سوم ارزش صادرات غیرنفتی است. کشاورزی پس از پیروزی انقلاب اسلامی علی رغم همه تنگناهایی که وجود داشت. رشد و توسعه پیدا کردو در سال 77 ـ 76 بالغ بر 9/11 میلیون تن گندم و 3/3 میلیون تن جو، 7/2 میلیون تن شلتوک برنج، 4/3 میلیون تن سیب زمینی، 2/1 میلیون پیاز تولید شد. این در حالی است که پیش از انقلاب در سال 56 تنها 1/1 میلیون تن شلتوک برنج، 900 هزار تن جو، 1/5 میلیون تن گندم، 750 هزار تن سیب زمینی و 500 هزار تن پیاز تولید میشد.
12/ 1. جمعیت
جمعیت ایران در سال 56 بالغ بر 7/34 میلیون نفر بود. این رقم در سال 82 به 657/65 میلیون نفر رسیده است و نظام جمهوری اسلامی توانسته است به این افزایش جمعیت پاسخگو باشد. اگر فقط به میزان خوراک، پوشاک، مسکن، مدرسه، بیمارستان و حمل ونقل را در نظر بگیریم درخواهیم یافت که چه خدمات گستردهای انجام شده است. این در حالی است که درآمد نفت در سال 56 با جمعیت 34 میلیون بالغ بر 9/20 میلیارد دلار بود که این رقم با توجه به کاهش ارزش دلار در بازارهای جهانی در سال 81 به 3/19 میلیارد دلار تقلیل یافته است. یعنی با درآمدی کمتر و جمعیتی بیشتر نظام توانسته است توفیقات بزرگی در اداره امور مردم و کشور کسب کند. خصوصاًاین که سطح زندگی مردم از نظر بهرهگیری از امکانات و رفاه اجتماعی تحول چشمگیری یافته است.
13/ 1. توزیع در آمد
مطابق آخرین آمارهای مربوط به توزیع درآمد در سالها 56 و 57، ده درصد از ثروتمندترین مردمان ایران نسبت به ده درصد فقیرترین آنها به ترتیب 16/32 برابر و 60/24 برابر اختلاف درآمد داشتند که شکاف بسیار بالایی را نشان میداد، امّا این رقم با اقدامات انجام شده پس از پیروزی انقلاب اسلامی به 60/20 برابر در سال کاهش یافته است. با این که پس از انقلاب شکاف درآمدی ثروتمندترین فرد با فقیرترین، 5/11 برابر کمتر شده است و البته این موضوع یک توفیق برای انقلاب محسوب میشود امّا از سوی دیگر بیانگر این است که هنوز هم شکاف طبقاتی و درآمدی وجود دارد و متأسفانه بعد از گذشت 25 سال از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل وجود مشکلات متعدد، هنوز وضعیت توزیع درآمد در کشور مناسب نیست و فشار عمده این توزیع ناعادلانه در آمد در قالب فقر ـ که بارها مقام معظم رهبری مسئولان را به مبارزه با آن فرا خواندهاند ـ به دوش قشر حقوق بگیر و مستضعف جامعه وارد میشود.
2. خدمات و دستاوردهای نظام در حوزه فرهنگی، علمی و اجتماعی
به موازات توسعه در بخشهای اقتصادی، در حوزه فرهنگی، علمی و اجتماعی نیز اقدامات شایستهای پس از پیروزی انقلاب صورت گرفته است که در این مقاله با رعایت شرط اختصار به اهم آنها اشاره میشود:
1/ 2. نرخ سواد
نرخ باسواد جمعیت 6 ساله و بالاتر کشور از 7/28 درصد در سال 1355 به 5/79 درصد سال 1375 و به بیش از 80 درصد در سال 1380 رسیده است. هم چنین قبل از پیروزی انقلاب اسلامی (سال تحصیلی 56 ـ 57) در کل کشور 825/745/7 نفر دانش آموز وجود داشت که این رقم در سال تحصیلی 80 ـ 79 به بالغ بر 314/18 میلیون نفر افزایش یافته است.
2/2. مراکز آموزش عالی
تعداد دانشگاهها و دانشکدههای گروه پزشکی از 11 واحد در سال 58 ـ 57 به 38 واحد در سال 76 ـ 75 افزایش یافت. هم چنین تعداد پزشکان از 13000 به 49000 نفر، تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل در گروه پزشکی از 25588 به 86059 نفر رسیده است. تعداد پزشکان متخصص از 7000 نفر در سال 55 به حدود 17000 نفر در سال 75 افزایش یافته است. هم اکنون به طور متوسط برای هر 540 نفر یک تخت بیمارستان و برای هر 80 هزار نفر یک مؤسسه درمانی فعال در کشور وجود دارد. تعداد فارغ التحصیلان مراکز آموزش عالی از 135 هزار نفر در مقطع زمانی سال 1375 به حدو 4/2 میلیون نفر در مقطع زمانی سال 1380 رسیده است.
3/ 2. سایر موارد
ـ پیشرفت کمی و کیفی شبکههای رادیویی و تلویزیونی و تأسیس و راه اندازی شبکههای برون مرزی مثل شبکه سحر، جام جم و صبا.
ـ گسترش مراکز هنری و فرهنگی.
ـ توسعه و رشد علمی مانند فن آوری هستهای، سلولهای بنیادی جنینی و... .
ـ گسترش تأمین اجتماعی و انواع بیمههای حمایتی.
3. دستاوردهای سیاسی
انقلاب اسلامی در حوزه سیاسی تأثیرات و تحولات بسیار مثبتی را بر جای گذاشته است اگر چه این آثار و نتایج مثبت در پشت ابرهای جنجالهای سیاسی و تبلیغات رسانههای بیگانه پنهان مانده است، امّا قابل رد و نفی نیستند. انسانها همواره قدر نعمت را در فقدان آن بیشتر درک میکنند، امّا در عین حال یادآوری و تذکر آن میتواند همان نتیجه را به ارمغان آورد. امام عظیم الشأن و به تبع ایشان، مقام معظم رهبری همواره چنین مشیای داشتهاند. در این رابطه ثمرات، پیامدها و آثار انقلاب را همانا تحول در نهادهای سیاسی ـ اجتماعی، آزادی، استقلال، گسترش مشارکت سیاسی و جایگزینی ارزشهای اسلامی و... میدانستند.
1/3. استقلال سیاسی
یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی استقلال سیاسی آن است. این در حالی است که رژیم طاغوت به هیچ وجه از استقلال در تمامی سطوح برخوردار نبود.
علاوه بر این نظام جمهوری اسلامی در مقایسه با کشورهای منطقه و بسیاری از کشورهای دنیا مستقلترین کشور محسوب میشود. سیاست نه شرقی نه غربی، ایران اسلامی را که در دوران معاصر همواره تحت نفوذ قدرتهای استعماری و بیگانه بوده است، به یک کشور غیر قابل نفوذ و کاملاً مستقل تبدیل کرده است.
2/ 3. قانون اساسی
قانون اساسی یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی به شمار میآید. اهمیت این دستاورد از این جهت است که نحوه تعامل مردم و دولت، حقوق شهروندی و نقش مؤثر مردم در اداره حکومت در آن به طور واضح و کامل دیده شده است.
3/ 3. تحول در نهادهای سیاسی ـ اجتماعی
در رابطه با تحول در نهادهای سیاسی ـ اجتماعی، حضرت امام بیشترین تأکید را بر پیدایش دولت خدمتگزار به عنوان دستاورد عمده انقلاب اسلامی داشتند. به نظر امام، ایجاد دولت مردمی که مظهر اتحاد و همدلی و ملت به شمار میآید از برکات انقلاب محسوب میشود.
4/ 3. ولایت فقیه
از آنجایی که اساس نظام بر مبنای ولایت فقیه استوار شده است و با توجه به ویژگیها و مختصات ولی فقیه، نظام جمهوری اسلامی از قابلیت هایی برخوردار است که سایر نظامهای سیاسی از آن برخوردار نیستند. از همین رو امام راحل همواره تأکید داشتند که از ولایت فقیه پشتیبانی کنید تا به نظام آسیبی نرسد.
5/ 3. آزادی
امام راحل آزادی بیان، قلم، فکر و اندیشه را از دستاوردهای مهم انقلاب میدانستند، به حق نیز در یک قضاوت منصفانه در مقایسه با بسیاری از کشورهای دنیا آزادی در ابعاد مختلف از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی است.
6/3. مشارکت سیاسی
یکی دیگر از ثمرات انقلاب، مشارکت سیاسی آحاد ملت در تمامی مسائل کشور است.
مردم ایران پس از انقلاب، تمام نهادهای سیاسی را به طور مستقیم تعیین میکنند و شرکت آزادانه مردم در انتخابات و نرخ مشارکتی که مردم در انتخابات مختلف داشتهاند، بیانگر اهمیت و جایگاه این مسئله در نظام جمهوری اسلامی و شناسایی نقش مردم به عنوان سرچشمه قدرت است.
7/ 3. سایر موارد
ـ ایجاد نظام مردم سالاری دینی.
ـ گسترش گروهها و احزاب سیاسی
ـ انتقاد پذیری
ـ عدم وجود زندانی سیاسی
ـ تفکیک قوا
ـ رشد سیاسی و آگاهیهای عمومی و حضور آنها در صحنههای مختلف
ـ برابری همه آحاد ملت (مسئول و غیرمسئول) در برابر قانون.
خبرنامه تیپ 83 امام صادق (ع)، ویژه نامه انقلاب اسلامی