با نزدیک شدن به انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، گروه های مختلف سیاسی در تلاشند با معرفی کاندیداهای خویش فضا را برای مشارکت حداکثری مردم و رقابتی نمودن آن فراهم سازند. حساسیت موضوع از آنجاست که این امر، ضمن ایجاد اجماع داخلی، می تواند نقش تعیین کننده ای بواسطه انتخاب عالی ترین مقام اجرایی کشور در سیاست های کلی نظام داشته باشد. اصولا در تعیین ساختار جمهوری اسلامی ایران به دو مقوله شکل ونوع حکومت اشاره می شود. براین مبنا جمهوری اسلامی ایران از حیث شکل حکومت جمهوری و مبتنی برآرای مردم است واز حیث محتوا حکومت اسلامی است. پس از اسلامیت و جمهوریت دو رکن اساسی این نظام محسوب می شوند. اصل حضور مردم در انتخابات در حقیقت به معنای حصول مشارکت دقیق و همه جانبه ملت درامر نظارت برکارگزاران حکومت ازیکسو و ضمانتی بر تحقق مردم سالاری واجرایی شدن اصول اسلامی از دیگرسو است در موارد اصل مشارکت موارد ذیل قابل تامل است.
1- انسانها ذاتا موجوداتی مدنی هستند، نیازهای اجتماعی دارند وتعامل و ارتباطات و تصمیم گیری های اجتماعی ویژگی انفکاک ناپذیر آنهاست.
2- رشد وتوسعه حاصل یک تعامل منطقی وکارگروهی در راستای تامین اهداف اجتماعی ودست یافتنی است.
3 -مشارکت ودخالت عامه در تعیین سرنوشت خویش از اصول مسلم زیست اجتماعی بوده ومبین آگاهی وبصیرت واعتماد به نفس عمومی دربیان وخواست منطقی خویش برای حفظ وپویایی وکمال فردی وجمعی می باشد.
4 -جامعه ای که نتواند به طرق مقتضی یک پیوند تنگاتنگ وپویا با عوامل پیشرفت برقرار نماید، در پاسخگویی به الزامات محیطی عاجز می ماند و برای گریز از ضعف درونی خویش به خود محوری وگریزازضرورت های مورد لزوم محیطی دست می یازد.
5- اصولا آدمی درکارگروهی ظهور کرد وتوانست استعدادها وتوانمندی های خلاق وپویای خویش را بروز دهد، پس مبدا ومبنای حرکت آدمی برمشارکت ودخالت جمع برای رفع معضلات محیطی بوده است وانسانها از طریق مشارکت با توسعه ظرفیت های انسانی به توسعه همه جانبه دست می یابند.
6 -مشارکت در ذات خود یک پویایی وبالندگی را به همراه دارد و پویایی وبالندگی حاصل کار اجتماعی مفید درپیوند با تولید وفرهنگ مرتبط با آن موجودیت می یابد.
7- مشارکت، انحصار طلبی وخودمحوری را به سوی تبادل افکار و عقاید وفضای بازی برای اعتلای اندیشه و مهارت های مورد لزوم سوق می دهد.
8- انتخاب وتصمیم گیری در اسلام وقتی ارزش دارد که برپایه دانش وبینش واختیار باشد نه براساس جهل وتحریک واجبار.
9- جامعه پذیری، همبستگی عمومی و وفاق ملی در انتخابات تجلی می یابند.
آثار مشارکت:
استقرار واستحکام جامعه مدنی مبتنی بر مشارکت مردمی درعرصه های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی واقتصادی می باشد. این مشارکت زمانی تحقق خواهد یافت که مردم را صاحب کرامت، محترم وصاحب حقوق بدانیم اگر مردم خود را صاحب مملکت وصاحب حقوق بدانند با جان ودل مسئولیت های خود را خواهند پذیرفت وتمامی توان خود را جهت تحقق اهداف مشارکت حداکثری به کار خواهند گرفت. انتخابات بدون حضور جریان ها وچهره های فعال سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی صحنه بدون رقابت وبدون روح است، با روند موجود و حضور چهره های شاخص در رقابت های اخیر می توان به حضور آگاهانه ومشارکت حداکثری مردم امیدوار بود. رقابت سازنده و پرنشاط ولی قانونمند واخلاق مدار با تکیه بر توانمندی های کاندیداها در ارائه برنامه های دقیق مدیریتی می تواند به انتخابات آگاهانه توام با خلق فضای شفاف بینجامد.
وحدت ملی در معنای حقیقی وکلان خود، فارغ ازهرگونه تنگ نظری های گروه های مختلف سیاسی به معنای پیوستگی ملی وهمبستگی عمومی تعریف می شود که تبلور وتجلی عینی آن را می توان در انتخابات یافت وازاین حیث محتاج تعمیق مشارکت سیاسی مردم هستیم. در حقیقت مشارکت سیاسی نشانه ای از وجود وحدت ملی وداخلی است وبه هرمیزان این مشارکت عمق یافته تر باشد، پیام آور وحدتی است که بازتاب آن درجهان پیرامونی عامل یاس مخالفان جمهوری اسلامی خواهد شد. یکی ازآثار مشارکت حداکثری و بازتاب های آن، انعکاس علاقمندی ملت واصرار آنها برهویت ایرانی، اسلامی خویش است. تعمیق مشارکت سیاسی که یکی از سمبل های حضور در انتخابات می باشد به معنای مهر تایید براین عامل قوام بخشی ملت یعنی هویت ملی محسوب می گردد.
درطول تاریخ، وحدت ملی وانسجام داخلی ازعوامل ناکامی دشمنان این مرزوبوم در رسیدن به اهدافشان بوده است. در شرایطی که برخی از کشورهای منطقه باجعل اسناد و سرسپردگی به قدرت های فرامنطقه ای در تلاشند وحدت ارضی وملی ایران را خدشه دار سازند، درچنین شرایطی اقتضای حصول وحدت ملی، تعمیق مشارکت سیاسی وحضور درعرصه انتخابات می باشد. حضور در انتخابات ریاست جمهوری ازآن جهت که به تعیین رئیس قوه مجریه ونهاد اجرایی توسط مردم معطوف است، لذا اسباب مقبولیت نظام را فراهم می سازد، یقینا بیش از هر انتخاباتی بازتاب دهنده و منعکس کننده وحدت ملی است